Những điều cần biết khi chọn ngành lập trình

Lời nói đầu:

Chào các bạn, đề thi năm nay (2017) được đánh giá là khá dễ và kèm theo đó là rất nhiều điểm cao. Đồng thời có nhiều bạn vẫn đang băn khoăn không biết có nên chọn học công nghệ thông tin (IT – Information Technology) hay không? Nếu học thì bắt đầu từ đâu? Bài viết này tuy không nói lên tất cả những khía cạnh nhưng tôi tin rằng bạn sẽ tìm được điều bạn muốn

Trong bài viết này, tôi sẽ nói từ quá trình đã chọn ngành học nhưng chưa xác định được mình nên bắt đầu từ đâu. Và có thể sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi “có nên chọn ngành lập trình hay không? ”

Đầu tiên, điều quan trọng nhất đó là sức học của bạn

Nếu bạn thực sự đã chọn ngành IT thì hãy nên chọn trường vừa với sức của bạn. Bởi vì nếu chọn trường quá cao như đại học Bách Khoa hay FPT … thì bạn sẽ cảm thấy chán nản nhanh vì bạn khó có thể theo kịp kiến thức. Còn trường hợp ngược lại, bạn sẽ cảm thấy nhàm chán khi phải học những kiến thức quá cơ bản mà hầu như “ ai củng biết” đó. Bởi vì vậy, bạn hãy chọn một trường vừa sức với bản thân mình. Và trong các bạn, sẽ có suy nghĩ như thế này: “ Tôi thi điểm cao mà tại sao không học đại học Bách Khoa hay FPT chứ? Điểm tôi cao mà”. Đó là một suy nghĩ sai lầm bởi bạn có dám chắc là điểm đó thực sự của bạn hay không? Nếu thực sự thì không còn gì bàn cãi đúng không? Nhưng điều đang nói là không thực sự là của bạn. Tổng kết lại, hãy chọn trường học vừa với sức học của mình, biết mình ở vị trí nào rồi từ đó chọn thật đúng để phấn đấu.

Thứ hai, Phải tự học, không ai dạy đâu.

Trong đại học, bạn phải biết cách tự học bởi hầu như các giảng viên chỉ dạy bạn cái cơ bản. Sẽ không có ai dạy bạn debug là gì, cách đi debug đâu. Sẽ không có ai dạy bạn học một ngôn ngữ mới, cách tiếp cận một ngôn ngữ mới, sự khác nhau giữa các ngôn ngữ lập trình và các ngành của IT… Toàn bộ kiến thức đó các bạn phải tự học. Và còn rất nhiều thức khác nữa. Ngành của chúng ta phần lớn kiến thức đều trên internet, nếu bạn không tự học làm sao theo kịp kiến thức mới để làm việc nếu không sẽ bị lỗi thời so với thời đại. Nếu các bạn không tự học được, tôi không khuyến khích học IT đâu.

Song song với quá trình tự học chuyên ngành là phải tự học tiếng Anh. Bởi vì tiếng Anh rất quan trong trong ngành. Toàn bộ kiến thức nâng cao các bạn cần hầu như đều toàn bằng tiếng Anh. Chúng ta học tiếng Việt bởi vì đỡ tốn công sức giải thích cho ta hiểu, nhiều lúc đọc tiếng mẹ đẻ mà không hiểu trong đó viết về vấn đề gì. Tôi củng như vậy, đó là do hỏng kiến thức. Bởi vì thế tôi phải tự học lại kiến thức đó, tập dịch tài liệu tiếng Anh để tham khảo, học hỏi cái mới. Đồng thời bạn sẽ giỏi tiếng Anh.

Tổng kết: Tinh thần tự học trong IT rất cao. Tự học được chắc chắn bạn sẽ thành công.

Thứ ba,Học IT ra làm gì? Có nên chọn ngành lập trình (Công nghệ phần mềm)?

Học IT ra làm gì?

Tôi có liệt kê các ngành cho bạn chọn đây:

– Khoa học máy tính (Computer Science): Nặng về nghiên cứu, cách thức mà máy tính hoạt động.

– Kĩ thuật phần mềm (Software Engineering): Cái này là xây dựng phần mềm nhé.

– Hệ thông thông tin (Information System): Cái này thì phân tích, thiết kế hệ thống theo yêu cầu của khách hàng.

– Hệ thống nhúng (Embedded System): Nếu bạn giỏi điện tử, hãy theo học cái này bởi vì nó thiên về xử lí tín hiệu số, tín hiệu quang, thiết kế chip, mạch các kiểu.

– Lập trình mạng (Network Engineering): Anh hùng thầm lặng của thế giới, học về hạ tần mạng. Ra trường thường làm nghề cài win dạo, dấm cáp, ổn định tốc độ mạng … nhưng nếu không có ngành này thì liệu rằng bạn có đang cầm chuột chơi Liên Minh Huyền Thoại không? Có thể lướt Facebook phà phà cả ngày không? Không đâu. Bởi vậy mới có tên là Anh hùng thầm lặng của thế giới.

– An toàn thông tin (Information Security): Hacker là đây. Bạn sẽ được học về bảo mật, hack, làm thế nào để khai thác lỗ hỏng,…

Có nên chọn ngành lập trình (SE)?

Có rất nhiều ý kiến cho câu hỏi này, và sau đây là câu trả lời của tôi:

Đầu tiên là về ưu thế:

Gắn liền với thực tế:

Sở dĩ tôi nói như vậy bởi vì toàn bộ ứng dụng, chương trình được tạo ra đều gắn liền với nhu cầu thực tế. Ví dụ nhu cầu soạn thảo văn bản đã có Word, tính toán bảng đã có Excel, làm đẹp đã có Photoshop, rất rất nhiều.

Luôn làm mới kiến thức, bổ sung kiến thức còn thiếu:

Khi công nghệ ngày càng phát triển, kiến thức để đáp ứng công nghệ đó càng ngày càng mới vì thế luôn cập nhật kiến thức là điều hiển nhiên.

Dễ tìm việc, lương cao:

Hiện ngày ngành SE đang thiếu thốn về nhân lực, dự tính sẽ cần rất rất nhiều nhân lực cho mảng lập trình, gia công sản phẩm. Củng chính vì thế nên lương của ngành này củng khá cao so với các ngành khác như mạng máy tính. Đồng thời hưởng lương theo năng lực của bản thân, nếu bạn giỏi lương bạn cao.

Thứ hai, nhược điểm:

Ngồi làm việc nhiều và liên tục suốt ngày.
Luôn chạy đua time nộp project, mệt mỏi vì deadline.
Dễ bị stress vì lúc nào củng suy nghĩ về các trường hơp bug.

Như vậy, tôi đã đưa ra quan điểm của mình,

Thứ 4, bắt đầu học bằng gì?

Sau khi bạn đã xác định được ba yếu tố đầu tiên, bạn hãy đến với yếu tố này. Nếu không đọc ba yếu tố trên, bạn hãy quay lại.

Theo kinh nghiệm của tôi, điều đầu tiên cần đó là một khả năng tư duy. Hãy rèn luyện bộ não mình có khả năng tư duy tốt, đúng đắng. Với khả năng đó, các bạn có thể hiểu được thuật toán, hiểu cách thức hoạt động của nó. Các bạn sẽ học nhanh hơn, nắm chắc hơn, hiểu rõ hơn.

Tiếp theo, đó là kỹ năng cứng ( thông thường là lý thuyết và thực hành) . Đây là nền tảng để bạn bắt đầu với mọi ngôn ngữ lập trình, mọi công việc. Có kỹ năng cứng bạn sẽ học được cái tiếp theo, bạn sẽ làm việc được. Nhưng bên cạnh đó kỹ năng mềm là điều vô cùng quan trọng. Bởi nếu bạn làm việc thực sự giỏi nhưng không biết cách giao tiếp với cấp trên hay đồng nghiệp thì… ( không thể tưởng tượng được)

Thêm vào đó bạn cần một máy tính đủ mạnh để có thể theo bạn một thời gian dài (cũng như là test thử game mới), mọi nơi. Hãy tham khảo một cấu hình vừa đủ dùng, phù hợp với nhu cầu học tập và giải trí; và các bạn phải đầu tư điều đó bởi đi học mà không đầu tư thì bạn học bằng cái gì đúng không?

Cái cuối cùng đó là làm việc nhóm, điều này vô cùng quan trọng vì nếu các bạn không biết làm việc nhóm, tôi đảm bảo kết quả sẽ rất tệ. Bốc đồng, thích thể hiện, suy nghĩ tiêu cực là điều chúng ta nên tránh khỏi. Thay vào đó là khả năng lắng nghe và truyền đạt ý của bản thân, nghĩ thoáng và nghĩ tốt.

Cuối cùng, bắt đầu học gì?

Đừng vội vàng học ngôn ngữ này ngôn ngữ nọ, hãy học máy tính là gì? Phần mềm là gì? Cái cơ bản nhất.

Rất nhiều bạn trẻ cho rằng, máy tính là gì tôi đã biết, cơ bản tôi đã biết cớ sao lại học thêm nữa. Không ai phủ nhận điều bạn đã biết, thay vào đó bạn hãy đi sâu vào cơ bản để hiểu bản chất trước. Ví dụ như việc lưu dữ liệu vào ổ đĩa, thực chất đó là quá trình lưu lại các số 0 và 1 thôi. Nhưng sao lại làm được điều đó? Đó là điều quan trọng bạn cần bắt đầu để tập cho mình một thói quen ham học hỏi củng như luôn muốn tìm hiểu bản chất vấn đề.

Sau khi bạn học được điều đó, bạn hãy đến với các ngôn ngữ cơ bản như Pascal, C, C++,…. Ở giai đoạn này, các bạn hãy học một ngôn ngữ thôi, học thật vững chắc chứ đừng vội vàng học thêm một ngôn ngữ mới. Nếu các bạn học thêm một ngôn ngữ song song thì rất có khả năng gọi là ” tẩu hỏa nhập ma”. Đồng thời, các bạn phải nắm chắc về cấu trúc, cách thức hoạt động của chúng. Đảm bảo các bạn học tốt, tiến bộ rất nhanh.

Quá trình tiếp theo, các bạn hãy chọn cho mình một hướng đi thật phù hợp với bản thân mình. Biết cách bắt đầu nó từ đâu.